Boudewijn van Opstal is coach van het nationaal team van Indonesië. Na jaren te hebben gecoacht en gewerkt bij Orca , Skoll, Phocas en de KNRB werkt hij sinds januari 2012 in Pangalengan, een bergdorp vlakbij Bandung. Hieronder schrijft hij over zijn (roei-) belevenissen in het Obscure Oosten.
De Indonesische taal is eigenlijk helemaal niet zo ingewikkeld. Geen rare tijdsvervoegingen. Was iets gisteren, dan zeg je er het woord ‘gisteren’ bij. En betekent ‘anak’: kind, ‘anak-anak’ betekent kinderen; simpel. Het werkwoord ‘zijn’ blijkt eigenlijk helemaal niet nodig; ik vrolijk! Mocht je de vertaling van een Indonesisch woord niet machtig zijn, je kunt vrijwel zeker alle woorden die eindigen op –tie in het Indonesisch met –si proberen en je wordt begrepen. Op een uitzondering na dan: het woord ‘motivatie’. Inderdaad, de Indonesische vertaling is: motivasi, maar je begrijpen, dat doen de Indonesiërs niet.
Na twee jaar met mijn voeten in de Indonesische sawah te hebben gestaan, heb ik vele ideeën ontwikkeld over het gebrek aan intrinsieke motivatie bij de Indonesiërs. Allen ontberen helaas een gedegen onderbouwing en zijn niet in de laatste plaats het gevolg van vooroordelen en gebrek aan kennis van mijn kant; hieronder enkele van mijn inzichten.
Gebrek aan ambisi
In Indonesië wonen 251 miljoen mensen en is daarmee na China, India en de Verenigde Staten het vierde land ter wereld qua inwonerstal. Qua economie is Indonesië de zestiende economie van de wereld (boven Nederland dat is), met een groei van bijna 7% in 2012. Desondanks schaalt Indonesië zich consequent in aan de onderkant van elke ranglijst, zo ook op het gebied van sport.
Op de afgelopen Spelen won Indonesië een zilveren en een bronzen medaille. Daarmee werd op de medaillespiegel een mooie gedeelde 63ste plaats behaald. Toch mooi een plek boven Cyprus en Botswana. Waar heel Australië op zijn kop stond naar de teleurstellende 2012 Olympics (Australië werd tiende in het medailleklassement) en er menig kop rolde, is er in Indonesië sindsdien geen enkel kritisch artikel in de pers verschenen over de erbarmelijke prestaties op het wereldtoneel.
Olympische spelen als hoogste doel
Dit gebrek aan ambitie komt mooi tot uiting in de bonusstructuur die de Indonesische (roei-)sport kent. Grofweg is er sprake van vier niveaus. Nationale Kampioenschappen (elke vier jaar), South-East Asia Games (SEA-games, elke twee jaar), ASIA Games (elke vier jaar) en de Olympische Spelen.
Voor medailles zijn flinke bonussen te verdienen. Een gouden medaille op de Spelen levert al snel 3.000 euro op, best veel als je bedenkt dat het gemiddelde maandsalaris in Indonesië ca. 100 euro per maand bedraagt. Een gouden medaille op SEA en ASIA Games levert vele malen meer op; van 15.000 tot 30.000 euro. Op de afgelopen Nationale Kampioenschappen heeft een van mijn roeiers met zijn gouden medailles in 8+, 4x en 1x meer dan 40.000 euro opgehaald. En dan heb ik het nog niet over de huizen, auto’s en het levenslange salaris dat de roeiers ontvangen per gouden medaille.
En ik maar zeggen dat het harder en beter moet.
Een hoger sportdoel willen bereiken, wordt niet ondersteund door dit systeem. De intrinsieke motivatie om de beste van de wereld te willen zijn, is geheel voor eigen rekening.
Spelregels
Nee, in Indonesië gaat voor niets de zon op (veel zon, dat dan weer wel). Ben je ooit in Indonesië geweest, dan weet je dat voor elk beetje hulp een vergoeding wordt verwacht. Heb je je auto ergens geparkeerd, dan komt er als je weg wilt rijden iemand ‘oppasgeld’ opstrijken. Wil je invoegen, het menselijke stoplicht houdt graag het verkeer even tegen en het handje op.
Ok, dat spel kan ik (als drs. in de economie in ruste) ook spelen. Wij spelen het spel met financiële prikkels als volgt:
– Je boot stoten tijdens het in of uit de loods halen van je boot: 5.000 rupiah boete,
– later arriveren op het nationaal trainingscentrum dan afgesproken: 100.000 rupiah boete per dag te laat,
– niet je retour-vliegticket laten zien VOORdat je terug naar je kampung gaat: 500.000 rupiah boete.
Maar,
– je ergo-target halen: 1.000.000 rupiah beloning.
Nadat in het eerste jaar nog met enige regelmaat geld binnenkwam. Is er sinds dit jaar alleen nog maar geld uitgegaan. De spelregels zijn begrepen.
To bonus or not to bonus
De spelregels rondom de bonussen voor de SEA-games over 5 weken zijn helaas nog niet helemaal duidelijk.
Voor de SEA-games 2013 heeft organiserend land Myanmar besloten in plaats van 11 slechts 9 nummers uit te schrijven voor het roeien. Hiertegenover staat een toename in het kayak, kano en dragonboat racen naar 33 nummers (dragon boat, kayak, kanovaren en roeien vallen in Indonesië onder dezelfde bond, kayakers en kanoërs starten ook in de dragonboat).
Op de afgelopen ASIA-games was het Indonesisch Dragon Boat team, uitermate succesvol. In pure extase over dit succes werd de gangbare bonus voor een gouden medaille toegezegd; de 24-mans dragonboat behaalde 3 gouden medailles (250m, 500m en 1000m) x 400 miljoen rupiah bonus per medaille: totaal 2,5 miljoen euro, voor 24 atleten…
De huidige Minister van Sport in Indonesië durft nu niet te beloven dat er in Myanmar weer bonussen te verdienen zijn.
Voorbespreking
Bij het uitblijven van financiële prikkels ben ik nu dus op zoek naar de ultieme motivatie om de roeiers toch 200% gretig aan de start te krijgen. Misschien een perfecte voorbespreking ter vervanging van de dollartekens in hun ogen. Toen ik nog in Nederland coachte was de: “Pain is just french bread”-speech genoeg. Ik ben bang dat deze speech de intrinsieke motivatie van mij atleten nu niet zal aanspreken, iemand tips?
Rowing Indonesia, Bisa!
